Thursday, April 28, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for April 29, 2011

Budhi sa OFWs

Plunder man o dili, ang pagpabalhin ni kanhi presidente Gloria Arroyo og P530 milyones gikan sa Overseas Workers Welfare Administration (OWWA) ngadto sa laing buhatan usa ka bangis nga pagbudli sa makaluluoy nga Overseas Filipino Workers (OFWs).  Nga makahinumdom sa siyam ka tuig niyang pamunoan sa kaabunda sa ulug-ulog ug sa kanihit sa matinud-anon nga pagpanalipod sa ilang interes.
Sa panahon ni Arroyo, kanunayng gibalibaran ang OFWs nga naapiki sa ilang pagpanrabaho sa ubang kanasuran nga way igong pundo ang OWWA alang sa paghatag nila og legal nga hinabang sa mga kaso nga ilang gipasaka o giatubang, o plite kon kinahanglan nang papaulion aron makalikay sa dugang panaugdaog, o bisan plitehan pagpabalik sa ilang mga patayng lawas.  Mao nga higanteng eskandalo nga ang ilang kuwarta gigamit diay sa laing katuyoan.

-o0o-

Ang matag OFW kinahanglang mobayad og $25 sa OWWA sa di pa siyang kalarga pagtuman sa iyang kontrata sa panrabaho sa ubang kanasuran.  Wa kaikyas sa obligasyon ang minilyon ka OFWs nga nanggawas sa Pilipinas matag tuig.  Ang ilang singot ug dugo ug, sa pipila ka kaso, kinabuhi maoy hinungdan sa pagkatumpi sa dakong pundo sa OWWA.  Nga sa labing uwahing banabana niabot na og kapin sa P14 bilyones.
Di kana ang labing dakong tampo sa OFWs.  Ang mas dagko nilang dollar remittances nakatabang pag-ayo sa atong nasudnong ekonomiya.  Gani, ang minilyon ka dolyar nga ilang gipada sa ilang mga kapamilya dinhi maoy gipasidunggan nga nakapalingkawas sa ekonomiya sa Pilipinas gikan sa hingpit nga pagkahagsa, sama sa ubang mga nasud, atol sa pag-ulbo sa kalibotanong krisis sa panalapi niadtong 1997.

-o0o-

Unsa may bugti nga ilang nadawat?  Gawas sa ulug-ulog nga sila ang bag-ong mga bayani?  May mga opisyal ba sa atong mga embahada sa nagkalainlaing kanasuran nga nitabang nila dihang giyatakan ang mga probisyon sa ilang mga kontrata sa panrabaho nga niusab sa gikatakdang trabaho ug nipaubos sa nauyonang suholan?
Bisan sa kadako sa ilang amot sa nasudnong ekonomiya, ang OFWs inutil pagpanalipod sa ilang kaugalingon ug hukas sa pangabuso sa langyawng kabaybayonan.  Ang pipila nila nga wa nang kaagwanta, nanglayas gikan sa mga pangabuso ug nidangop sa mga embahada giawhag pagbalik sa ilang employers aron di sila makiha og breach of contract.

-o0o-

Si kanhi solicitor general Frank Chavez, nga maoy nikiha ni Arroyo og plunder tungod sa gibalhin nga pundo sa OWWA, nagduda nga ang P530 milyones gigamit ni Arroyo sa iyang kampanya pagka presidente sa 2004.  Dako nang tulubagon ni Arroyo ug sa mga opisyal nga nagpagamit sa ilang kaugalingon.
Apan ang mas dakong tulubagon ni Arroyo ug kaubanan mao ang batakang pag-atiman ug panalipod nga ilang gihikaw gikan sa tinuorayng mga tag-iya sa kuwarta.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Wednesday, April 27, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for April 28, 2011

        Bulilyaso cards

    Pila ka gasoline stations sa Sugbo ug ubang bahin sa Pilipinas nga makabasa sa smart cards nga maoy agian sa fuel subsidy ngadto sa PUJ drivers?  Ang transport groups nabalaka nga ang gasoline stations ra sa mga dakbayan ang takos nga mobasa sa smart cards ug ang kinabag-an, labi na ang mga nahimutang sa kalungsoran, dili.  Apan di silang kahatag sa tukmang numero.
    Ang mga tagduma sa gasoline stations namalibad sab nga wa silay kasayuran pila nila ang may kahimanan sa point of sale (POS) nga makasubay sa tanan nilang transaksiyon.  Apan niangkon nga managlahi ang POS systems nga gigamit sa nagkalainlaing oil companies busa managlahi sab ang smart cards nga ilang mabasa.

-o0o-

    Maong nidangop mi sa Department of Energy (DOE).  Kansang usa sa mga gimbuhaton mao ang pagbantay sa operasyon sa gasoline stations.  Nagtuo mi nga ang DOE maoy labing suhito pila ka gasoline stations ang nag-operate karon sa Sugbo ug ubang bahin sa Pilipinas ug kon pila nila ang takos nga makabasa sa smart cards nga gipasiugdahan sa ilang ulohang buhatan.
    Si Engr. Saul Gonzales, OIC Director sa DOE Visayas, nitug-an namo nga wa say kasayuran ang ilang buhatan.  Niangkon sab siya nga wa sila konsultaha sa ilang ulohang buhatan sa wa pa mahukmi nga smart cards maoy gamitong kahimanan pagpanghatag sa P450 milyones nga Public Transport Assistance Program (PTAP).

-o0o-

    Unsa man diay gipasikaran sa mga nag-umol sa PTAP, nga gipanguholan sa Sugbuanong Energy Secretary Jose Rene Almendras, sa pag-insistir sa paggamit og smart cards, nga nakahimong mas langay ug komplikado sa pag-apud-apod sa fuel subsidy?  Hinaot nga di ni kinuha gikan lang sa tumoy sa ilang buhok ug kutob lang sa suwat-suwat sa papel.
    Di hinuon kapasanginlan si Almendras nga wa mangonsulta.  Usa sa gipatawag sa iyang buhatan mao si Ryan Benjamin Yu, tsirman sa Citrasco.  Kansang sugyot nga certification na lang sa LTFRB ang basehan sa subsidy gisalikway dayon sa DOE.

-o0o-

    Kasagaran sa gasoline stations sa Petron naggamit sa POS terminals sa Banco de Oro.  Kasagaran sa gasoline stations sa Pilipinas Shell naggamit sa POS terminals sa Citibank.  Unsaon man nila pagbasa sa smart cards nga hinimo sa Bank of the Philippine Islands (BPI)?
    Si Almendras gipasaligan sa BPI nga magtukod sila og infrastratura aron mabasa sa ubang POS terminals ang ilang cards.  Kanus-a pa man ni mahuman?  Tukoran ba sab og POS terminals ang gasoline stations nga manumano?  Unahon pag-apud-apod ang smart cards sa Metro Manila sa tibuok buwan sa Mayo.  Mahimong sa Hunyo na kasugdan pagpanghatag ang smart cards sa Sugbo ug ubang mga lalawigan.  Kinsay nag-ingon nga nagdali ang Malakanyang sa pagtabang sa direktang naigo sa krisis sa lana?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Tuesday, April 26, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for April 27, 2011

Sto. Niño sa Opon
Sa kataposan, human sa dugay na kaayo nga pangindahay, makadunggo na gyod ang imahen ni Sr. Sto. Niño sa Isla sa Mactan.  Ug makabalaan na gyod ang mga Oponganon sa milagrusong imahen sa ilang kaugalingong nataran.
Human sa daghang katuigan nga labay-labayan lang sa galleon ni Sr. Sto. Niño sa tinuig nga fluvial procession sa bisperas sa Piyesta Senyor matag Enero, ang mga Oponganon di lang duawon kon dili ubanan gyod sa nasudnong patron.  Mahitabo ni karong Huwebes atol sa paglusad sa pagtimaan sa mabulukon nga sumad, nga gipanghinaot nga mamahimo nang tinuig nga kalihokan, sa pagkakaplag sa imahen 446 ka tuig nang nilabay.

-o0o-

Ang "Kaplag" ipahigayon usa ka adlaw human sa tinuig nga pagsaulog sa "Kadaogan sa Mactan," special non-working holiday sa tibuok Dakbayan sa Lapulapu.  Ang duha ka panghitabo nga giuwang og 44 ka tuig gihulagway ni Padre Tito Suquino, tigpamaba sa Basilica del Sto. Niño, nga makahuloganon:
  • Ang "Kadaogan sa Mactan" mao ang pagkapukan ni Ferdinand Magellan, ang Kapitan Heneral sa Espanya nga maoy nagda sa imahen dinhi sa Sugbo, niadtong 1521; samtang
  • Ang "Kaplag" mao ang pagkakaplag niadtong 1565 sa imahen, nga gihatagan sa Espanya sa ranggo nga Kapitan Heneral, sa nagdilaab nga payag sa luna nga mao karoy nahimutangan sa Basilica.

-o0o-

Unom ka takna nga magpabilin si Sr. Sto. Niño uban sa mga Oponganon atol sa "Kaplag."  Sugaton siya og military honors inig dunggo sa pantalan sa Naval Base Rafael Ramos sa Canjulao sa alas-9 sa buntag ug misahan ni Bishop Leopoldo Tumulak, military ordinary, uban sa kapariang Augustinian ug military chaplains sa alas-10 sa buntag.
Buksan sa Naval Forces Central (Navforcen) ang ilang ganghaan sa Barangay Looc alang sa mga deboto sa Opon ug kasilinganang mga isla.  Nga mahimong mag-novena ug magbalaan sa imahen hangtod sa alas-3 sa hapon.  Kanus-a mobiya nang imahen ug ihatod og fluvial procession balik sa pantalan sa Malakanyang sa Sugbo.

-o0o-

Linga kaayo ang imahen ni Sr. Sto. Niño paglusad sa "Kaplag:"  Lunes, gimisahan siya sa gawas sa Magellan's Cross pagtimaan sa ika-490 nga sumad sa pagdunggo ni Magellan sa Sugbo; Martes, gibalhin siya sa Cebu Metropolitan Cathedral; ug Miyerkules, gibalhin sa San Nicolas Parish.  Ihatod siya sa Sto. Niño sa San Nicolas, nga giisip nga iyang pangabaga nga may ranggong Teniente Heneral, balik sa Basilica pangandam sa iyang paglawig paingon sa Mactan.
Human sa "Kaplag," si Sr. Sto. Niño di pang kapahuway.  Ang pagduaw sa Opon mao lay sinugdanan sa iyang pagduaw sa nagkalainlaing mga isla aron pagpalambo sa kampanya pagpanalipod sa kinaiyahan.  Naneguro si Soquino nga mahinayon karong tuiga ang pagbalik sa imahen sa Limasawa, nga una niyang naduaw atol sa labing unang Santos nga Misa.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Monday, April 25, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for April 26, 2011

        Paugat sa lana
    Tan-awon nato ang labok sa bag-ong pamunoan sa Department of Energy (DOE) nga gipangulohan sa Sugbuanong kalihim nga si Jose Rene Almendras.  Kinsa nangayo og katin-awan sa higanteng mga kompaniya sa lana nganong nipasaka sa ilang presyo sa niaging semana.  Hinaot nga di lang to tungod sa kauwaw nga wa tahura ang panghinaot sa DOE nga papahuwayon ang mga konsumidor sa lana atol sa Semana Santa.
    Sa ilang suwat ngadto sa Chevron Philippines, Pilipinas Shell, Seaoil ug Total, ang DOE nitataw nga ang usbaw nga P0.25 ngadto sa P0.70 matag litro mas taas kay sa ilang kuwentada.  Sa laktod, gipasanginlan sa DOE ang mga kompaniya sa lana nga nanikas ug nagpaburot sa ilang ginansiya.

-o0o-

    Ang gihimo nilang Almendras ug kaubanan sukwahi sa pagpa-ituy-itoy sa karaang liderato sa DOE.  Kansang kanhi kalihim, si anhing Angelo Reyes, nagdumili pagsusi sa mga transaksiyon sa tulo ka higanteng mga kompaniya sa lana.  Bisan gimandoan na sa korte nga ablihan sa DOE ang mga libro sa Petron, Shell ug Chevron tungod sa pasangil sa mga konsumidor nga gimaniobra ang presyo sa ilang mga produkto sa lana, si Reyes niinsistir nga wa siyay gahom sa paglili sa mga transaksiyon sa lana.
    Tininuod na ba ang pangisog nilang Almendras ug kaubanan?  O igo lang nagpa-pogi?  Atubangan sa pasangil sa milintanteng mga pundok nga nakigkonsabo sila sa mga kompaniya sa lana?  Ug sa pagtulisok ni kanhi presidente Gloria Arroyo nga napakyas si Presidente Noynoy Aquino pagpabiling ubos sa presyo sa lana?

-o0o-

    Human nadawat ang suwat sa DOE, ang Chevron ray nitalaw:  Gipatuman dayon ang us-os sa presyo usa ka adlaw human sa pagpatuman sa kontrobersiyal nga uminto niadtong Martes Santo.  Way katin-awan ang Chevron sa kalit nilang pagbalitok.
    Labaw pang way ek ang Shell, Seaoil ug Total sa ilang paugat.  Hinaot nga may kaisog silang Almendras ug kaubanan pagsusi sa kamatuoran.  Ug di lang ni salida nga gipanghinaot nga maka-ulug-ulog sa katawhan hangtod nga matabonan na lang sa mas bag-ong mga kontrobersiya.

-o0o-

    Ulug-ulog man o tininuod, si Almendras wa pa mahuman:
  • Nipasalig siya nga mous-os ang presyo sa lana karong semanaha, ang presyo sa krudo ang labing dako og tidlom, ug malansang presyo sa liquified petroleum gas (LPG); ug
  • Nihatag og iyang kaugalingong kuwentada nga mas barato ang presyo sa mga produkto sa lana sa Pilipinas karon kay sa mga presyo atol sa pamunoang Arroyo, bisan kon ang presyo sa lana sa merkado sa kalibotan karon mas taas pa, tungod sa gubat sa Libya ug sa politikanhong krisis sa giktadura nga mga nasud sa tungatungang sidlakan, kay sa pagsulbong pag-ayo sa presyo tungod sa lapad nga kanihit sa suplay niadtong 2008.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Sunday, April 24, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for April 25, 2011

                Kaligdong sa PB

        Usa sa mga kawsa nga kusganong gibarugan ni Bise Gobernador Greg Sanchez, nga gikahadlokang mabiyaan karong masakiton na siya, mao ang pagpanalipod sa kaligdong sa Provincial Board (PB) gikan sa paggawong sa buhatan ni Gobernador Gwen Garcia.  Bisan sa wa pa mahibaw-i ang iyang kanser sa baga, si Sanchez ray nagtikaw-tikaw pagkuwestiyon sa giingong pagpanghilabot ni Garcia sa pagpaggawas sa ilang pundo ug sa paglab-as sa kontrata sa mga kawani sa PB.

Bisan gidasonan sa Civil Service Commission (CSC) ang baruganan ni Sanchez batok sa pagputol ni Garcia sa kontrata sa mga kawani sa PB, gipaabot nga mosamot kamingaw ang iyang kawsa karon nga hastang iyang mga suod niangkon nga himatyon na si Sanchez.

-o0o-

        Mangisog ba ang nipuli ni Sanchez, si Acting Vice Governor Agnes Magpale, pagdason sab sa iyang baruganan?  Niadtong makatingog pa si Sanchez, giawhag niya silang Magpale ug ubang sakop sa PB pagbatok sa giingong mga timaan sa pagka diktador ni Garcia:

  1. Ang pagpahamtang og mga bayranan sa mga pasahero ug mga tag-iya og sakyanan sa South Bus Terminal bisan way enabling ordinance sa PB;
  2. Ang paghatag ni P20 milyones nga donasyon ngadto ni kanhi defense secretary Gibo Teodoro nga way pagtugot gikan sa PB;
  3. Pagpugong sa Local Assistance Fund (LAF) sa mga sakop sa PB; ug
  4. Pagputol sa kontrata sa 57 ka mga kawani sa iyang buhatan sa PB.

-o0o-

        Sukad niadtong baskog pa si Sanchez hangtod karong wa na siya igkita sa mga Sugbuanon, mingaw pa sa tirana ang mga sakop sa PB mahitungod sa kontrobersiya sa kakuwang nila og kaugalingnan.  Kasaligang mga tinubdan niingon nga tungod ni sa kamadanihon sa ilang kabuhong kon magpabiling mga alyado ni Garcia kon itandi sa dakong huwaw nga nihasmag ni Sanchez human nibiya sa partido sa gobernadora.

        Mahimo ganing molusot ang mga sakop sa PB nga si Sanchez ang ilang idolo.  Kay si Sanchez nisugod na lang pagtukol sa pagkontrolar ni Garcia sa PB dihang nibiya na sa partidong One Cebu niadtong Disyembre 2009.

-o0o-

        Karong luya na si Sancez, nga igo na lang ganing motamla inay mopirma sa mga dokumento sa iyang mga kaso, takos pa ba nga makapanalipod sa iyang kaugalingon sa protesta sa piniliay nga gipasaka ni Glenn Soco, ang naparot nga running mate ni Garcia sa piniliay sa Mayo sa niaging tuig?  Giasalikway ni Sanchez ang pasangil ni Soco nga ebidensiya sa tikas ang depektusong election returns sa Cabangcalan ug Tipolo sa Mandaue City.

        Dakog epekto ang interes ni Sanchez sa kaso:  Kon makumbinser niyang Comelec, si Magpale ang motiwas sa iyang termino hangtod sa 2013; apan kon si Soco ang makakumbinser sa Comelec, si Soco di si Magpale ang mopuli ni Sanchez.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com