Arangkada of Leo Lastimosa for October 29, 2011

Pusta sa pikas


Di gyod diay sayon ang pagpakabana alang sa katungod sa mga konsumidor.  Ang mga sakop sa Consumers Rights for Economic Welfare (Crew) wa gyod magpaabot nga mokisikisi pag-ayo ang mga hingtungdan sa ilang paglusad sa inosente kaayong kampanya sa pagsusi sa kamatinud-anon sa mga timbangan sa kamerkadohan ug pag-calibrate sa gasoline stations.
Nitabang sa kampanya sa Crew ang Agham Partylist pinaagi sa paghatag og kahimanan gikan sa nasudnong mga buhatan sa Department of Trade and Industry (DTI) ug Department of Science and Technology (DOST).  Si Kongresista Angelo Palmones ang nangunay pagtugyan sa kahimanan ngadto nilang Crew President Vic Sapio ug kaubanan sa niaging semana.

-o0o-

Hapsay ang unang hugna sa inspeksiyon sa Crew nga gihimo sa mga timbangan sa merkado sa Carbon ug gasoline stations sa Dakbayan sa Sugbo.  Daghang timbangan ang nasakpan nga depektuso.  Giawhag sa mga sakop sa Crew ang mga mamaligyaay sa pagtarung sa ilang timbangan.  Tanang gasoline stations nga nasusi nakaplagan nga sakto ang sukod.
Nagsugod ang kalbaryo sa Crew sa ikaduhang hugna sa inspeksiyon nga ilang gihimo sa Dakbayan sa Mandaue.  Duha ka gasoline stations nagdumili pag-atiman nila.  Si Direktor Antonio Labios sa Department of Energy (DOE) Visayas niingon nga wa nila tugoti ang Crew pagsusi sa gasoline stations.  Si Mandaue City Market Administrator Mussoline Suliva nikuwestiyon sa kapkyas sa Crew pagpakiglambigit sa iyang buhatan.

-o0o-

Sa di pa maluya ang mga sakop sa Crew, angay silang pahibaw-on nga wa sila makalapas sa bisan unsang lagda ug nga igo lang silang nagtuman sa ilang katungdanan isip nagpakabana nga mga konsumidor:

• Di sila kinahanglan nga mangayo sa pagtugot ni Labios una makasusi kon sakto bang sukod sa gasolina o krudo nga gipatubil sa ilang sakyanan;
• Di sila kinahanglan nga mananghid ni Suliva ug sa ubang market administrators una makasusi kon sakto ba ang timbangan sa ilang gipalitan; ug
• Ang mga konsumidor makahimo pagpanalipod sa ilang katungod bisan kon ang mga gitahasan unta pagpanalipod nila, sama nilang Labios ug Suliva, kadudahan nga tua pusta sa pikas.

-o0o-

Pasayloa, apan gihilasan ko nilang Labios ug Suliva.  Inay hangpon ang tabang sa mga konsumidor, gikuwestiyon na hinuon nila ang Crew.  Sa tuno sa ilang sinultihan, mora og mas dako og atraso ang Crew kay sa tikasang mga timbangan ug gasoline stations.
Unsay nahimo sa mga buhatan nilang Labios ug Suliva?  Gikan sa Enero hangtod sa Septiyembre karong tuiga, ang DOE nakasikop og 45 ra ka gasoline stations ug si Suliva nakasakmit og 17 ra ka tikasan nga timbangan.  Si Labios dunay unom ka inspektor sa kapin sa 2,000 ka gasoline stations sa 16 ka probinsiya sa tibuok Visayas.  Si Suliva niangkon sab nga nagnihit ang ilang inspektor.  Lisod sabton nganong inay mangayo og tabang, silang Labios ug Suliva nangugat nga ipabilin ang ilang kainutil.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for October 27, 2011

        Unsay imong Halad?


    Sa makausa pa, mag-abot na sab ang mga tabanganan ug ang mga may katakos ug kasingkasing sa pagtabang.  Atol sa laing hugna sa dakong piyesta sa libreng mga pangalagad.  Ang sunod nga Grand Halad sa Kapamilya himuon karong Nobyembre 12 sa main campus sa Cebu Technological University (CTU) sa M.J. Cuenco Avenue, Dakbayan sa Sugbo.
    Ang Grand Halad sa Kapamilya, nga nahimo nang taytayan nga nisumpay sa labing kabos ug masakitong mga Sugbuanon ngadto sa mga indibiduwal, kahugpongan ug mga kompaniya nga makapagaan sa ilang mga palas-unon, kon di man hingpit nga makahaw-as nila gikan sa pait nga kahimtang.

-o0o-

    Gisuwat ni nako og sayo aron pagdasig sa tanang indibiduwal, kahugpongan ug mga kompaniya nga ganahang motabang sa pagkuyog sa Grand Halad sa Kapamilya.  Aron mas daghan pang kinabuhi ang mahikap.  Napamatud-an sa nangaging mga halad nga mas sayon alang sa katawhan ang pagpamiyesta sa tanang libreng pangalagad sa usa lang ka dapit ug higayon, inay nga magbalhin-balhin sa nag-iyahay, nag-ulhus-ulhos ug nagkatibuwaag nga kalihokan.
    Unsay imong ikatabang?  Ang labing sayon mao ang pagtanyag sa imong katakos, produkto o serbisyo nga way bayad.  Mahimo sang motampo sa pagpamalit ug tambal ug ubang kahimanan sa pagtabang.  O mohalad sa imong panahon isip boluntaryo sa pagduma, pagsakwat sa mga lingkoranan ug lamesa o pagbantay sa kahapsay sa kalihokan.

-o0o-

    Labing gikinahanglan mao ang mga doktor ug nurses nga moatiman sa mga pasyente, mga dentista nga mangibot og ngipon, pharmacists nga manghatag og tambal, mga doktor nga mohimo og minor surgeries, mga doktor nga mosusi sa kahimtang ug mosukod sa grado sa mga mata ug mga tagduma sa nagkalainlaing laboratory services.
    Laing dugokan sa labing daghan mao ang libreng laboratory services nga itanyag sa mga ospital. pribadong mga laboratoryo ug civic organizations.  Gikinahanglan sab kaayo ang pagkaon alang sa gatosan ka mga boluntaryo sa kinatibuk-ang mga serbisyo.

-o0o-

    Mahimo sang motanyag ka og libreng seminar o skills training alang sa labing mapuslanon nga mga natad sa panginabuhi.  O mopaambit sa imong katakos sa pagtupi, pag-masahe, pag-reflex ug ubang mga pangalagad nga way bayad.  O manghatag og pan, juice, ice cream, tubig ug ubang pagkaon.
    Kon gusto kang motanyag og tabang, isip indibiduwal o representante sa kahugpongan o kompaniya, o mosugyot og libreng mga pangalagad nga wa pa namo matanyag sa nangaging mga Grand Halad sa Kapamilya matag Hunyo ug Oktubre matag tuig, palihug tawgi ang among Halad coordinator nga si Cheryll Barrios sa 4221954.  O ba kaha ang DYAB Abante Pa, Bisaya! sa 4221950 ug 4221953.  Mahimo sab nga mo-text ka nako sa 09175903518.  Daghang salamat daan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for October 25, 2011

Pabilo sa rebelyon


Nakapuyo mi sa Mandug, Davao del Sur sa kataposang tulo ka tuig nako sa elementarya.  Akong amahan maoy tagduma sa asyenda ni anhing Ernesto Aboitiz, presidente sa National Power Corp. atol sa pamunoan ni Cory Aquino, nga Muslim ang kasagaran sa mga kawani.  Ang asyenda sa isla sa Batalyon dunay gamayng tugpahanan sa pribadong mga ayroplano sa mga Aboitiz.
Ang luna gitugwayan sa ilang mga baka ug kabayo.  Ang nabungtod nga bahin namungingi sa daghang punoan sa lanzones ug ubang prutas.  Kay tagsa ra mang molili ang mga Aboitiz, gawasnon ming nagbahas-bahas sa asyenda.  Apan napugos mi og biya tungod sa duha ka pagsuway sa mga trabahanteng Muslim pagpatay sa akong amahan.

-o0o-

Ang unang pagsuway mao ang pagguba sa brake sa service jeep sa akong amahan.  Maayo na lang nga iyang nabantayan sa wa pa moabot sa lugsungon nga bahin sa asyenda nga daghang titip nga mga pangpang.  Ang ikaduhang pagsuway mao ang pagbangil og dakong bato sa lisod nga likoanan sa kinailawoman sa lugot taliwa sa duha ka bung-aw.  Nitulipsay ang motorsiklo nga gisakyan sa akong amahan, nga nauban og layat sa bung-aw.  Maayo na lang nga bas ang natugpahan ug wa siya mamatay.
Ang duha ka pagsuway pagpatay sa among amahan gitago gikan namong mga anak.  Diha na mi sultihi sa among mga ginikanan dihang nakahukom nga mobiya mi sa Batalyon sa labing daling panahon.

-o0o-

Sa tago, naglisod mi og tuo sa pasangil.  Among mga kaduwa ug kauban sa klase ang mga anak sa mga trabahanteng Muslim.  Mahigalaon sila ug ilang mga ginikanan.  Gani, gawasnon ming makasud gawas sa ilang mga pinuy-anan, sa pila ka higayon gipakaon pa gani mi uban sa tibuok nilang pamilya.
Gipasabot mi sa Kristiyanos nga mga trabahante nga nasuko ang mga trabahanteng Muslim sa ka-istrikto sa among amahan.  Nga wa managana pagsuspenso sa mga Muslim nga nagsige og kauwahi o palta gyod sa trabaho.  Ganahan ang akong amahan nga mosukol apan ang among inahan nabalaka sa seguridad sa among pamilya.

-o0o-

Pila ka buwan human mi nakabiya sa Batalyon, ug nanikay-sikay sa bag-o namong pinuy-anan sa asyenda sa mga Aznar sa Tabango, Leyte, nisilaob ang gubat tali sa kasundalohan ug sa MNLF ni Nur Misuari.  Nakapasalamat mi sa hilom nga nakalikay sa mas dakong panagsungi.
Sukad niadto, di na maihap ang mga deklarasyon sa gubat sa mga presidente sukad ni Ferdinand Marcos hangtod ni Joseph Estrada.  Apan ang rebelyon sa mga Muslim wa mahilom.  Nilaos nang MNLF apan gipulihan ra sab dayon sa MILF.  Karong hamtong na, nakatugkad ko sa gamot sa kasuko nga nahiagoman sa akong amahan sa Batalyon:  Kumbinsidong mga trabahante nga ila ang yuta ug nga kaming mga day-o way katungod paggawong nila.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com